Laryngologia weterynaryjna
Laryngologia weterynaryjna zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem chorób uszu, nosa, gardła, krtani oraz górnych dróg oddechowych u psów i kotów. To obszar, w którym szybka diagnostyka i właściwie dobrane leczenie mają kluczowe znaczenie – nieleczone dolegliwości laryngologiczne wpływają na komfort życia, apetyt, sen, a nawet bezpieczeństwo oddychania pupila.
Rola laryngologa weterynaryjnego
- Profilaktyka i edukacja – nauka prawidłowej higieny uszu i nosa, rozpoznawania pierwszych objawów.
- Diagnostyka przyczynowa – ustalenie źródła problemu (alergia, infekcja, ciało obce, wady anatomiczne).
- Terapia skojarzona – leczenie farmakologiczne, zabiegi endoskopowe, a przy wskazaniach – interwencje chirurgiczne we współpracy z chirurgiem.
Najczęstsze schorzenia laryngologiczne
Uszy
- Zapalenie ucha zewnętrznego/środkowego – świąd, potrząsanie głową, nieprzyjemny zapach, ból.
- Krwawiak małżowiny usznej – nagły obrzęk ucha wymagający interwencji.
- Ciała obce i polipy – szczególnie u kotów (polipy nosogardłowe).
Nos i zatoki
- Nieżyt nosa (katar), zapalenie zatok – kichanie, wydzielina, chrapanie.
- Ciała obce w jamie nosowej – nagłe kichanie, krwawienie, dyskomfort.
- Alergiczny nieżyt nosa – sezonowe lub przewlekłe objawy.
Gardło, krtań, tchawica
- Zapalenie gardła i migdałków – ból przy połykaniu, ślinienie, kaszel.
- Porażenie krtani – świsty oddechowe, nietolerancja wysiłku.
- Zapadanie tchawicy (u ras małych) – napady kaszlu „jak klakson”.
Zespół BOAS u ras brachycefalicznych
- Wrodzone zwężenia (nozdrzy, podniebienie miękkie) powodujące chrapanie, duszność, nietolerancję wysiłku.
Diagnostyka w laryngologii
- Otoskopia / wideo-otoskopia – ocena przewodu słuchowego i błony bębenkowej.
- Ryno-/laryngoskopia endoskopowa – wgląd do jamy nosowej, nosogardła, krtani; możliwość usunięcia ciał obcych i pobrania biopsji.
- Cytologia, posiewy – identyfikacja drobnoustrojów i dobór antybiotykoterapii.
- Badania obrazowe – RTG/USG, a przy złożonych przypadkach CT.
- Testy alergiczne / próby dietetyczne – przy podejrzeniu tła alergicznego.
(Zakres badań dobieramy indywidualnie do objawów pacjenta).
Metody leczenia
- Farmakoterapia miejscowa i ogólna – leki przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwbakteryjne/przeciwgrzybicze, leki na alergie.
- Płukanie przewodu słuchowego (często pod sedacją) i profesjonalne czyszczenie.
- Zabiegi endoskopowe – usuwanie ciał obcych, polipektomie, pobranie wycinków.
- Korekcje chirurgiczne – m.in. przy BOAS (np. plastykę nozdrzy, skrócenie podniebienia miękkiego) lub przewlekłych chorobach ucha przy wskazaniach.
- Plan higieny i profilaktyki nawrotów – dobór płukanek, schematów czyszczenia, diety przy alergiach pokarmowych.
Przebieg wizyty laryngologicznej
- Wywiad i badanie kliniczne – ocena objawów, środowiska, diety i wcześniejszych terapii.
- Badania celowane – otoskopia, cytologia; w razie potrzeby poszerzenie diagnostyki (posiew, endoskopia, obrazowanie).
- Plan leczenia – indywidualnie dobrana terapia z instruktażem domowej pielęgnacji.
- Kontrola – ocena odpowiedzi na leczenie i ewentualna modyfikacja schematu.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Jak często czyścić uszy psa/kota?
Zależnie od rasy i predyspozycji – zwykle 1–4 razy w miesiącu. Nadmierne lub niewłaściwe czyszczenie może szkodzić; poproś lekarza o dobranie preparatu i schematu.
Czy zapalenie ucha/nosa jest zaraźliwe?
Część infekcji bywa zakaźna, inne mają tło alergiczne lub anatomiczne. O charakterze problemu decydują badania (cytologia, posiew).
Czy badania laryngologiczne są bolesne?
Standardowe oględziny są dobrze tolerowane. Procedury wymagające dyscypliny lub głębszej oceny (płukanie, endoskopia) wykonujemy w sedacji dla komfortu i bezpieczeństwa.
Kiedy rozważa się zabieg chirurgiczny?
Przy nawracających, opornych zapaleniach, polipach, porażeniu krtani czy wadach wrodzonych (np. BOAS). Decyzję poprzedza pełna diagnostyka i omówienie ryzyka/korzyści.
Czy alergie mogą powodować przewlekłe problemy z uszami i nosem?
Tak. Alergie skórne i pokarmowe często manifestują się zapaleniami uszu i nieżytami nosa; leczenie wymaga podejścia całościowego (dieta, leki, pielęgnacja).